Locaties
Het Nederlandse deel van het Werelderfgoed Neder-Germaanse Limes vormt niet één aaneengesloten zone, maar bestaat uit 19 afzonderlijke sites. Een site kan uit één enkel terrein bestaan, zoals de Romeinse tempel in Elst (Gld), of uit meerder bijeenbehorende terreinen, zoals zes delen van het Kanaal van Corbulo, verdeeld over Voorschoten en Leidschendam-Voorburg.
De 19 sites van het Werelderfgoed Neder-Germaanse Limes in Nederland
| ZUID-HOLLAND | |
| Katwijk - Valkenburg-Centrum | fort |
| Katwijk - Valkenburg-De Woerd | kampdorp, Limesweg, aanlegplaasts |
| Leidschendam-Voorburg – Arentsburg | stad Forum Hadriani, haven |
| Leidschendam-Voorburg / Voorschoten | kanaal van Corbulo |
| Leiden - Roomburg | fort, kampdorp, aanlegplaats |
| UTRECHT | |
| Woerden - Centrum | fort |
| Utrecht - Leidsche Rijn | limesweg, wachttorens |
| Utrecht - Hoge Woerd | fort, kampdorp, grafveld, rivierbedding |
| Utrecht - Groot Zandveld | wachttoren |
| Utrecht - Domplein | fort |
| Bunnik - Vechten | fort, kampdorp, grafveld, Limesweg, rivierbedding |
| GELDERLAND | |
| Arnhem - Meinerswijk | fort, kampdorp |
| Elst - Grote Kerk | tempel |
| Nijmegen - Valkhof e.o. | fort, stad Oppidum Batavorum |
| Nijmegen - Hunerberg | legioensvesting, kampdorp |
| Nijmegen - Kops Plateau | fort, grafveld |
| Berg en Dal | aquaduct |
| Berg en Dal - De Holdeurn | pannenbakkerij |
| Zevenaar - Herwen-De Bijland | fort, tijdelijk kamp |
Kern- en bufferzones
Unesco schrijft voor dat er als extra bescherming rond een kernzone een ‘bufferzone’ wordt gedefinieerd. Een bufferzone kan bijvoorbeeld delen van een site omvatten waar wel archeologische structuren te verwachten zijn, maar deze nog onvoldoende zijn aangetoond. Verder kan een bufferzone delen van een archeologisch complex logisch met elkaar verbinden, ook als de archeologische resten in dat tussenliggende deel zijn verstoord. Ten slotte kan een bufferzone ook dienen om de zichtbaarheid van bovengrondse monumenten te beschermen of de landschappelijke ‘setting’ in stand te houden. Voor een bufferzone gelden minder strenge eisen dan voor een kernzone, maar ze hebben toch een bijzondere status.
Louisedal, plaats van het aquaduct in Berg en Dal. Foto Jeroen Savelkouls/Nederlandse Limes Samenwerking
Wettelijke bescherming van kern- en bufferzones
In ons land zijn kernzones in de regel Archeologische Rijksmonumenten, waarvan de bescherming is geregeld in de Erfgoedwet en de Monumentenwet 1988. Deze wetten beperken de bodemingrepen die binnen de kernzones mogelijk zijn. De bufferzones vallen onder de bepalingen van de Wet op de Ruimtelijke Ordening en het Besluit algemene regels ruimtelijke ordening. Ook hier zijn beperkingen van kracht, maar die laten wat meer ruimte voor ontwikkelingen.
Begrenzingen van kern- en bufferzones
De grenzen van de kern- en bufferzones zijn nauwkeurig in kaarten vastgelegd. Met de aanwijzing van de Neder-Germaanse Limes als Werelderfgoed zijn deze grenzen definitief geworden. Ze zijn te vinden in een kaartenboek dat hier kan worden gedownload. De kaarten uit het Nominatiedossier verschillen van die in het kaartenboek, omdat ze op verzoek van ICOMOS nog aangepast zijn.
Digitale begrenzingen voor GIS-toepassingen
Voor gebruik in een digitale kaartomgeving (GIS) zijn de begrenzingen te vinden in het Nationaal Geogregister:
- De kern- en bufferzones zijn opgenomen in een kaartenset van alle Werelderfgoederen in ons land. De begrenzingen zijn te selecteren met behulp van het label ‘Neder-Germaanse Limes’ in het veld NAAM:
Werelderfgoed wms
Werelderfgoed wfs - De Archeologische Rijksmonumenten zijn te vinden in de laag ‘rijksmonumentcontouren’:
Rijksmonumenten wms
Rijksmonumenten wfs