Landelijke Limesdag 2023 druk bezocht
De landelijke Limesdag, die op woensdag 1 november op Castellum Hoge Woerd in Utrecht werd gehouden, was een groot succes! De dag is een jaarlijks netwerkevenement voor erfgoedprofessionals, vrijwilligers, ambtenaren en bestuurders die zich inzetten voor het UNESCO Werelderfgoed van de Neder-Germaanse Limes. De Utrechtse editie trok met ruim 170 deelnemers een recordaantal bezoekers. De Utrechtse gedeputeerde Rob van Muilekom onthulde bovendien twee primeurs.
De Limes is sinds 2021 UNESCO Werelderfgoed. Naast het beschermen van het Werelderfgoed zodat dit ook voor toekomstige generaties nog beleefbaar en raadpleegbaar is, is het uitdragen van het verhaal van de Limes van belang. Veel mensen uit heel verschillende organisaties werken hieraan mee en de UNESCO-status heeft deze inspanningen een enorme impuls gegeven. Toch is er nog veel te doen, want de gemiddelde Nederlander kent de Limes niet, noch dat het hier gaat om erfgoed dat zich kan meten met bijvoorbeeld de Chinese Muur of de Taj Mahal!
Het nieuwe ‘bruine’ ANWB-bord voor de Neder-Germaanse Limes dat door gedeputeerde Van Muilekom aan de aanwezigen werd gepresenteerd, is een mooi middel om daar verandering in te brengen. Het bord brengt op eenvoudige wijze de kern van de Limes over: de grensrivier als levensader, waar schepen transporten en troepen over verplaatsten, en waarlangs een weg, forten en wachttorens ontstonden. Begin december zullen de eerste borden geplaatst worden.
Met de verschijning van het boek De grens van het Romeinse Rijk. De Limes in Utrecht, verschenen bij Uitgeverij Matrijs, is de trilogie over de Limes in ons land compleet. De boeken over de Limes in Gelderland en Zuid-Holland verschenen al eerder. Het boek is geschreven voor een breed publiek, door Paul van der Heijden, Evert van Ginkel en Erik Graafstal, en gebaseerd op de laatste stand van kennis. De aanwezige bestuurders van de Limesgemeenten in Utrecht (Rachel Streefland, wethouder Utrecht; Victor Molkenboer, burgemeester Woerden; Hilde de Groot, wethouder Bunnik; Jeroen Brouwer, wethouder Wijk bij Duurstede) ontvingen de eerste exemplaren uit handen van gedeputeerde Van Muilekom.
Monumentenpaspoorten
De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed reikte tijdens de Limesdag Monumentenpaspoorten uit aan diverse eigenaren die een stukje land bezitten waarop het werelderfgoed Neder-Germaanse Limes is gelegen. Zoals directeur Arjan de Zeeuw memoreerde: in het verleden werden die eigenaren veel te weinig bij het archeologisch erfgoed betrokken, met deze paspoorten is een eerste stap gezet om die relatie te verbeteren. Eigenaren die niet aanwezig waren krijgen hun paspoorten de komende weken toegestuurd.
Last but not least: de aanwezigen konden tijdens de Limesdag luisteren naar een keur aan sprekers.
Jelmer Prins, sitemanager voor de Nederlandse Limes Samenwerking, gaf een korte toelichting op het aankomende Beleidsplan, waarin de overgang gemaakt wordt van een tijd waarin we naar de nominatie hebben toegewerkt, naar een organisatie gericht op het behoud, beheer en uitdragen van de Limes. Erik Graafstal, gemeentearcheoloog in Utrecht en coördinator van Castellum Hoge Woerd, vertelde over het ware goud van de Limes: de vele houtvondsten in ons land. Carlijn Leenders deelde haar visie op de Neder-Germaanse Limes als sterk werelderfgoedmerk. Tijdens parallelle deelsessies waren er rondleidingen door Castellum Hoge Woerd, of kon er geluisterd worden naar dr. Gertjan Plets van Constructing the Limes over de visuele cultuur van de Limes. Tevens gaf Carolien Guelen een verslag van de recent door Romeinse Limes Nederland georganiseerde Kennisdagen Limes voor vrijwilligers en was er een sessie met inspirerende voorbeelden in de omgang met de Limes in verschillende gemeenten. Arja van Veldhuizen gaf inzicht in de nieuwe opstelling van Stadsmuseum Woerden, Angelique Mergler lichtte de visie van de Gemeente Katwijk op gebiedsontwikkeling en Limespromotie toe en Ilona Haas vertelde over het Masterplan Romeinen van de provincie Gelderland.
Tot slot van de Limesdag gaven de diverse stands op de Mercatus informatie en educatie over allerhande onderwerpen. Met een slokje Limes Mulsum of een ander drankje werd nog uitgebreid nagepraat.
De landelijke Limesdag 2024 zal opnieuw in het najaar plaatsvinden, in de provincie Gelderland.
De presentatie 'De Limes als sterk Werelderfgoedmerk' van Carlijn Leenders is hier te downloaden.
De workshop 'Aan de slag met het Limesmerk' van Carlijn Leenders vind je hier.
Sfeerbeelden van de landelijke Limesdag
Foto's Jelmer de Haas
